| Notities | | Persoonlijk | Henricus bracht zijn jeugd door op Hoek en verloor reeds op 13-jarige leeftijd zijn vader. De lagere school heeft hij in ieder geval geheel of gedeeltelijk doorlopen, want uit latere acten blijkt dat hij, in tegenstelling tot zijn vader, kon schrijven.
Werken zal hij in ieder geval wel jong hebben moeten doen, dat was zeker in die tijd gebruikelijk en noodzakelijk.
Uit de huwelijkse bijlagen blijkt dat Henricus in het jaar 1870 was ingeschreven in het militaire register voor de lichting 1871. Bij loting was hem het no. 4 ten deel gevallen en op 3 Mei 1871 ingelijfd.
Op 2 Mei 1876 werd hij wegens beëindiging van zijn dienstplicht ontslagen. Dat kostte hem dus maar liefst vijf jaren. Bij welke tak van dienst hij was ingedeeld was niet te achterhalen.
Uit het bevolkings-register van de Gemeente Axel, 1870-1890 D pag. 74, blijkt dat Henricus zich op 27 Mei 1881 in Koewacht vestigt en intrekt bij het kinderloze echtpaar J. Breedpoel- de Smet. Uit nader onderzoek blijkt dat de vrouw, Johanna de Smet, een zuster is van Antonia de Smet (Werkvrouw) overleden te Koewacht op 12-03-1890 en welke gehuwd was met Charles de Gronckel (Werkman) overleden te Zelzate (België) op 13-06-1880.
Deze laatste was een volle oom van Henricus' toekomstige bruid, Marie Leonie de Gronckel.
Uit het kerkelijk doopregister van de Parochie HH. Philippus en Jacobus te Koewacht blijkt dat Johanna de Smet Marie Leonie niet alleen ten doop heeft gehouden maar ook haar "Meter" was. Johanna was dus van vaders zijde niet direct familie van Marie Leonie maar Meter en doophefster wat, naar de gebruiken van die tijd, een belangrijke plaats in de familie was en we zullen later ook zien, uitermate belangrijk was.
Dit blijkt al uit het bovengenoemde register waarbij Henricus, bij vestiging ten huize van J. Breedpoel te Koewacht, reeds aangemerkt werd als "neef" en later Marie Leonie, na haar huwelijk met Henricus, als een "off. nichte en vrouw van Henricus".
Op 3 October 1881 treed Henricus in het huwelijk met Marie Leonie (acte no. 14 Huw.register Gemeente Koewacht - RAZ, Middelburg)
Uit het huwelijk werden 9 kinderen geboren waarvan het vijfde, Camille Albert, na ruim een jaar reeds overleed.
Op 11 December 1886 overleed de Heer Breedpoel als laatste van het echtpaar. Volgens zijn testament dd. 26-10-1881, opgemaakt te Hulst door notaris Mr. J.G. van Denise en aangifte van Successie uit 1889 (Reg. no.50 - 4/2132 werd toen het eigendomsrecht van de percelen te Koewacht Sectie D nrs. 943 en 944 groot 20 ares en 20 centiares overgeschreven op naam van "Leonie" i.p.v. Marie Leonie de Gronckel vr.v. Hendrikus Nijskens - landbouwster.
Hieruit kan men concluderen dat de roepnaam van de vrouw "Leonie" was en Hendrikus aan het overschakelen op landbouw.
In die tijd was het eigendom van onroerend goed belast met cijnsheffing, welk niet aan de staat afgedragen werd, maar aan degenen die het recht van cijnsheffing bezaten. (Cijns [ Latijns: census] = heffing). Was oudtijds een veel voorkomende benaming voor periodieke betaling wegens het recht om onroerend goed in gebruik te hebben) In het geval van Hendricus hadden de dames Amelia en Eulalie (eigenlijk Eulalia = is goede praatster) van Haelst beiden Bagijn en wonende in St. Amandsberg bij Gent het recht van cijnsheffing op de percelen D 943 en 944 te Koewacht.
Volgens notariële acte van notaris P. Dregmans te Axel, dagregister deel 49 nummer 409 dd. 20-07-1894 werden deze cijnsrechten op genoemde percelen ten bedrage van f. 7,50 per periode aan Henricus verkocht voor de somma van f. 100,==.
Gelijktijdig kocht Henricus de cijnsheffing eveneens t.b.v. f. 7,50 op de percelen D 947 en 1039 van Rosalie van Laere, weduwe Schelfaut te Koewacht.
Uit de Memories van aangifte van Successie over het jaar 1892 - 5/7606; - 5/8037 - Kantoor Hulst jaar 1892 I reg. 4 nrs. 5/7606 en 5/8037.Inv.nr.328 (RAZ - Middelburg) blijkt dat Charles de Gronckel, de oom van Marie Leonie op 11 Januari 1892 is overleden. Uit hoofde hiervan erft zij, samen met nog een broer en een zus de somma van f. 554,52, de helft van de nalatenschap terwijl de andere helft aan de weduwe toekomt.
Notariële archieven Goes 609/25: dagregister deel 55 nummer 1470 dd. 2 Juni 1900 vermeldt de verkoop door Henricus Nijskens van zijn onroerend goed en recht op cijnsheffing, zoals hierboven omschreven, aan Emil David, landbouwer en wonende te Stekene, voor de somma van f. 1.700,== met dien verstande dat aanvaarding eerst plaats zal hebben op 1 Juli 1901.
Per die datum liet hij zich inschrijven in de Gemeente Hontenisse en vestigde zich met zijn gezin in Terhole perceel sectie F nummers 1460, 1009, en 1010 beschreven als hofstede "De Doornhaag" bestaande uit woonhuis, schuur, stal met varkenshokken, wagenhuis, kippenhok erf en tuin en was eigendom van Jonkheer Vreedenburgh uit de provincie Utrecht.
Henricus vestigde zich daar als pachter. Hij oefende daar vooral als landbouwer zijn beroep uit, al was er wel het nodige vee zoals koeien varkens enz. aanwezig.
Volgens overlevering was Henricus een hardwerkende man, streng doch rechtvaardig en zijn vrouw Marie Leonie zachtaardig en goedig.
Henricus overleed op 1 December 1911 te Terhole aan een hartstilstand en werd dood op bed gevonden. Hij liet vrouw en 7 kinderen na die, na het overlijden van haar echtgenoot, haar bijstonden in de werkzaamheden op de boerderij.
Marie Leonie was eveneens hartpatiënte. Op de trouwdag van haar zoon Florentinus (17-08-1920) werd zij onwel en moest vroegtijdig huiswaarts keren. Sedert die dag was zij niet meer de oude en op de dag af een maand later, overleed zij op 18 September 1920.
Beiden zijn zij begraven te Lamswaarde, aangezien Terhole eerst in 1921 een eigen parochiekerk met bijbehorende begraafplaats kreeg. | |